MANEVİ TAZMİNAT
Manevi Tazminat ;kişilik hakları saldırıya uğrayan kişinin manevi bütünlüğünün sarsılması, elem,üzüntü duyması, yaşama gücünün neşesinin azalması karşılığında para olarak takdir edilen tazminat türüdür.
Zarar görenin kişilik değerlerinde iradesi dışında meydana gelen eksilme nedeniyle yaşanılan manevi üzüntülerin telafi edilmesi için zarar veren tarafından ödenmektedir. Manevi tazminata karar verilebilmesi için zarar veren kişinin kusurunun bulunması gerekir.
Manevi tazminat, maddi tazminat gibi hesaplanan bir tazminat türü değildir. Bu nedenle manevi tazminatın amacı oluşan zararın maddi tazminatla giderilmesinin yanı sıra zarar gören kişinin duygu dünyasında oluşan zararın giderilmesi amacı taşır. Bu nedenle makul ölçüde verilmesi gereken bu tazminat hiçbir zaman zenginleşme amacı güdülerek kullanılamaz.
Trafik Kazası Nedeniyle Manevi Tazminat:
Trafik kazası nedeniyle manevi tazminat; ‘bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda zarar görene uygun bir miktar paranın ödenmesi’ anlamını taşımaktadır.
Trafik kazası nedeniyle yaralanan kişiler ve ölüm halinde ölen kişinin yakınları manevi tazminat talep etme hakkına sahiptir.
Manevi tazminat ölümlü veya yaralanmalı trafik kazası neticesinde sakatlanan veya vefat edenin yakınlarının , ölüm ve sakatlanma nedeniyle yaşadığı üzüntü ve ıstırabın bir parça da olsa tatmin edilebilmesi amacıyla verilmektedir.
Trafik kazası nedeniyle talep edilen manevi tazminata ilişkin miktar yönünden karar verme yetkisi sadece hakime aittir. Hakim maddi tazminata ilişkin karar verirken, dosyaya sunulan raporlar ve diğer maddi deliller doğrultusunda hareket etmek zorunda iken, manevi tazminat hesaplanabilen bir tazminat olmadığından, karar verirken takdir yetkisini kullanmaktadır.
Ancak hakim karar verirken tamamen serbest olmayıp; davalı ve davacı tarafların sosyo-ekonomik durumları, trafik kazasının ve bunun neticesinde gerçekleşen sakatlık ve ölümün ilgililer üzerindeki etkisi gibi gerçekleri dikkate alarak hakkaniyete uygun bir tazminata hükmedecektir.
Manevi tazminat talep edilebilmesi için bazı şartlar söz konusudur. Bunlar ;
*Trafik Kazası olmalıdır
*Trafik kazası neticesinde bir zarar meydana gelmelidir
*Zarar ile trafik kazası arasında illiyet bağı olmalıdır
*Eylem, hukuka aykırı olmalıdır
Bu şartların haricinde bazı özel şartların da varlığı söz konusudur.
Bunlar :
*Trafik kazası neticesinde cismani bir zarar olmalıdır (ölüm veya yaralanma)
*Davayı ölenin yakınları veya zarara uğrayan kişi açmalıdır.
*Yukarıda bahsedilen şartlar neticesinde manevi tazminata hükmedilebilmelidir.